🌊 Tiroit Bezleri Neden Çok Çalışır
z6xeXX. Hipotiroidi, tiroid bezinin tiroid hormonlarını vücudun ihtiyaç duyduğu düzeyde karşılayacak kadar üretemediği zaman ortaya çıkar. Bu durumun tam tersi ise tiroid bezinin çok fazla tiroid hormonu ürettiği hipertiroid rahatsızlığıdır. İki durum arasındaki bağlantı ise karışıktır. Biri belirli hallerde diğerine yol açabilmektedir. Tiroid hormon eksikliğinde vücutta yaygın olarak tiroid bezinde büyüme, yorgunluk, kilo alımı gibi çeşitli belirtiler görülmektedir. Hipotiroidi belirtileri nelerdir? Hipotiroidi sürecinde karşılaşılan belirtiler hormonlardaki eksikliğin ciddiyetine göre değişiklik göstermektedir. Belirtiler ilk başlarda belli belirsiz seyrederken birkaç yıl içerisinde belirginleşir. Yorgunluk ve kilo alımı ilk zamanlar gözlenen işaretlerdir. Tiroid hormonlarının eksikliğine bağlı olarak metabolizma hızındaki yavaşlama belirginleştiği zaman şu belirtiler gözlenir - Halsizlik- Kiloda artış- Ciltte kuruluk- Kabızlık - Ses kısıklığı- Kandaki kolesterol düzeyinde yükselme- Soğuğa karşı hassasiyet - Kaslarda güçsüzlük- Kaslarda ağrı, sertlik ve hassasiyet- Yüz, el ve ayaklarda şişme- Uykusuzluk- İşitme problemleri- Eklemlerde şişlik, ağrı ya da sertlik- Düzensiz adet dönemleri- Ağrılı adet görme- Saçlarda seyrekleşme- İnce, kırılgan saçlar ve tırnaklar - Kalp hızında yavaşlama- Hafıza zayıflıkları- Tiroid bezinde büyüme Guatr- Libido kaybı- Terlemede azalma- Depresif ruh hali- Kansızlık- Kaşlarda seyrekleşme- Denge ve koordinasyon problemleriHipotiroidinin çocuk ya da ergenlerde görülen bulgu ve belirtileri yetişkinlerle benzerlik taşır. Bununla birlikte şu belirtiler de diğerlerine eşlik edebilmektedir - Diş gelişiminde gecikme- Büyümede yavaşlama- Zihinsel gelişimde gerilik- Geciken ergenlikTiroid bezinin az çalışması hangi hastalıklara neden olur?Tiroid bezinin yetişkinlerde az çalışması veya çalışmaması hali vücudun tümü etkilemektedir. En belirgin belirtileri arasında halsizlik, yorgunluk, hareketlerde yavaşlama, cillte kuruluk, saç dökülmesi, unutkanlık, sürekli uyku ve konsantre olamama göze bezinin az çalışmasının yol açtığı hastalıklar arasında bağırsak sendromları arasında sıklıkla görülen kabızlık sayılabilir. Ayrıca göz çevresinde ve ayaklarda ödem oluşumu, gebe kalamama ile cinsel isteksizlik gibi rahatsızlıklara yol açabilmektedir. Hipotiroidi nasıl anlaşılır? Tiroid bezi hormonlarının yeterli miktarda salgılanıp salgılanmadığı; T3, T4 ile hipofiz bezi tarafından salgılanan TSH hormonu testi ile değerlendirilmektedir. Tiroid bezine karşı üretilen antikorlar ve tiroid ultrasonografisi de başvurulan yardımcı tanı testleridir. Dünyada ve ülkemizde tarama testi olarak tercih edilen TSH testinin anormal olması halinde diğer yardımcı testlere başvurulmaktadır. TSH testinin fazla olması durumunda tiroit bezinde bir sorun olduğu düşünülmektedir. Hipotiroidi neden oluşur? Hipotiroidi çok farklı sebeplere bağlı olarak gelişebilmektedir. Hipotiroidin yaygın sebepleri şu şekilde sıralanabilir - Tiroid bezinin otoimmün hastalığı Hipotiroidizmin en sık görülen nedeni Hashimoto tiroidi olarak bilinen otoimmün bir hastalıktır.- Tiroid ameliyatı - Hipertiroidi tedavisinin komplikasyonu- Radyasyon tedavisi- Doğumsal hastalıklar- Hipofiz bezinde bozukluk- İyot eksikliği- İlaçlar Bazı ilaçlar hipotiroidizme yol açabilir. Örneğin belirli psikiyatrik bozuklukların tedavisinde kullanılan lityum, hormon üretimini etkileyebilmektedir.- Gebelik Bazı kadınlarda hamilelik sürecinde ya da sonrasında hipotiroidizm gelişebilmektedir. Bu durum çoğunlukla gebelik esnasında vücudun kendi tiroit bezi hücrelerine karşı antikor üretmesinin bir neticesidir.
Halk arasında guatr bezi olarak bilinen bezin tıbbi adı tiroid bezidir. Tiroid bezinin görevleri nedir? Tiroid bezi yaşam için son derece önemlidir. Tüm hücrelerin enerjisini sağlamada önemli görevleri olan tiroid hormonlarının salgılandığı yerdir. Tiroid bezi bu görevini yapabilmek için içerisinde iyot maddesini biriktirir. İyot maddesini kullanarak T3 ve T4 hormonlarını üretir. Tiroid hormonlarının görevleri nelerdir? Tiroid hormonları hücrelerin aktivitelerinde görev alırlar. Hücrelerin enerji sağlamalarında etkindir. Ayrıca hücre gelişimi ve canlılığının devamında da önemli fonksiyonları vardır. Tüm dokularda etkisi görülür. Kas, kemik, beyin vb. gibi akla gelebilecek her yerde etkilerini gözlemek mümkündür. Büyüme ve gelişme üzerine de etkilidir. Tiroid Bezi Hastalıkları Gebelikte Annenin tiroid bezi yeteri kadar iyi çalışmazsa bebeğin anne karnında gelişmesi sağlıklı olmaz. Bu durumdaki anne gerekli şekilde tedavi edilmezse çocuğun gelişimi ve zekası geri kalır. Bu durum "Kretenizm" olarak adlandırılır. Bebeklik Çağı Doğumdan sonra bebekte tiroid bezi yeteri kadar çalışmazsa bu durumda yine vücut ve zeka gelişimi durur. Kişi her gün daha kötüye gider. Hastalığın ağırlığı başladığı yaşa göre değişir. Yani ne kadar erken yaşlarda başlarsa rahatsızlıklar ve zeka geriliği o nisbette ağır olur. Ergenlikte Tiroid bezi bu yaşta bazı hastalıklarda az ya da çok fazla çalışır. Az çalışırsa kişinin gelişmesi durur. Okulda başarısı azalır ve giderek daha da ağırlaşır. Kız çocuklarda adet görme olmaz, erkek çocuklarda cinsel gelişme durur veya gelişmez. Tiroid bezi çok çalışıyorsa bu durumda önce hızlı bir gelişme olur. Kişilerin sinirlilik, çarpıntı ve kilo kaybetme gibi yakınmaları olur. Bunlara ek olarak çabuk yorulma, dinlenememe ve titreme gibi yakınmalarda görülebilir. Bazı hastalarda gözlerde öne doğru fırlama da gelişebilir. Erişkinde Gelişme çağında olduğu gibi bu yaşlarda da tiroid bezinin bazı hastalıklarında az çalışması veya çok çalışması görülür. Kişilerde yaşlanmayla giderek artan oranlarda tiroid bezi içerisinde bir ya da birden fazla değişik boyutlarda "nodül" denen sertlikler gelişebilir. Bu nodüllerin çoğu iyi huylu oluşumlardır. Ancak çok az bir kısmı kötü huylu da olabilir. İyi huylu ya da kötü huylu diyebilmek için mutlaka gerekli tetkikler yapılmalıdır. Bu amaçla öncelikle hastaların nodülleri içerisinden ince bir iğne ile biyopsi almak gereklidir. Guatr, İç Guatr ve Dış Guatr Tanımları İç guatr Halk arasında sıkça kullanılan bu deyim, dışarıdan bakıldığında guatrın büyüdüğünün görülmemesine rağmen, guatr bezinin fazla çalışması nedeniyle gelişmiş olan hastalığı anlatmak için kullanılır. Yani burada söz konusu olan "fazla çalışan bir tiroid bezinin varlığıdır". Fazla hormon salgılayarak kişinin zayıflamasına ve terlemesine, sinirli olmasına neden olur. Bu durum aynı zamanda "zehirli guatr" olarak da tarif edilir. Dış guatr Kişilerin boynunda normal bir bakış ile tiroid bezinin büyüdüğünün görülmesini anlatmak için kullanılır. Böyle hastalarda guatr bezinin çalışması genellikle normaldir. Bu kişiler özellikle yutkunma esnasında boynun ön bölgesinde nefes borusunun üzerinde bir kitlenin yukarı-aşağı hareket ettiğini fark ederler ya da çevreleri böyle bir nedenle onları uyarır. Guatr Ülkemizde olduğu gibi özellikle iyot maddesinin yeteri kadar alınamaması sonucu ortaya çıkan tiroid bezinin büyümesi ve bunun da dışarıdan fark edilmesi durumudur. Tiroid bezinin iltihaplanması Çok nadir olmakla birlikte tiroid bezi de iltihaplanır. Bu durumda bez üzerinde ağrı vardır. Hastada ateş ve yutkunma sırasında ağrı olur. Bazen iltihaplanmanın şiddetine göre dışarıdan boyunda bir kızarma da görülebilir. Bu iltihaplanma mikroplara bağlı olabileceği gibi, daha hafif seyreden ve mikrop saptanamayan bazı hastalıklara da bağlı olabilir. Bu durum ancak inceleme sonuçları ile aydınlatılabilir. Tiroid bezi kanseri Tiroid bezinden gelişen kanserlerin en iyi yanı hızlı ilerlemeye neden olmamalarıdır. Erken devrede tesbit edilirse tam olarak tedavi etmek de mümkündür. Ancak sinsi ve yavaş büyüdükleri için kişilerin duyarsız davranmalarına neden olur. Bu nedenle aksi ispat edilinceye kadar boyunda saptanan bir şişlik mutlaka çok iyi bir şekilde incelenmelidir. Tiroid bezinde hastalık olup olmadığı nasıl anlaşılır? Öncelikle guatr bölgelerinde yaşayanlar, yakınlarında guatr hastalığı bulunanlar, kilo kaybı nedeni bilinmeyenler, tüm vücudu çok fazla terleyenler, sürekli çarpıntısı olanlar, tüm vücutları titreyenler, çok unutkan olan ve giderek aktivitesi azalanlar vb. şikayeti olan kişiler doktora gitmelidir. Doktor gerekli muayeneyi yaptıktan sonra araştırmaya gerek duyabilir. Araştırırken hastanın şikayetlerini ve muayenede saptadığı bozuklukları göz önüne alarak tetkiklerini ister. Önemli bir hastalığı olduğu düşünülen hastalarda 1-Tiroid hormon düzeyleri, 2-Tiroid ultrasonografisi ve 3-Tiroid bezinin çalışma fonksiyonunu gösteren sintigrafi tetkiklerinin yapılmasını ister. Şayet kişilerde "Nodül" ya da "Tiroid Kanseri"nden şüphe varsa hemen şüphelendiği bölgeden ince bir iğne yardımıyla hücre alarak biyopsi tahlilini yaptırır. Guatr olmamak için ne yapılmalıdır ? Yapılabilecek en basit ve kolay yol iyottan zengin gıdalar almak ve iyottan zengin su içmektir. Bu sağlanamıyorsa iyotlu tuz kullanmak en doğru yoldur. Şayet oturduğu bölgede iyot eksikliğinin olduğu biliniyor ise bu durumda yine ya iyotlu tuz ile ya da suya iyot ilavesi gibi yöntemlerle kişinin günlük alması gerekli iyodu alması sağlanmalıdır. Bunların hiçbiri yapılamıyorsa depo iyot iğneleri kullanılabilir. Ancak özellikle çocukluk yaşlarında iyot eksikliğinin önlenmesi çok önemlidir. Çocuklara mutlaka ilave iyot verilmelidir. İyot eksikliği sırasında başarısız olan öğrenciler iyot almaya başladıktan sonra başarılarında da artma olur. Buna rağmen guatr gelişen hastalar için gerekli ilaç tedavisi yöntemleri vardır. Bu ilaçlar mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır. İlaç tedavileri ile küçülmeyen bazı nodüller, kanser düşünülen hastalar, nodülü hızla büyüyen hastalar ise ameliyat edilirler.
Tiroid bezi ve hastalıkları Son yıllarda ülkemizde tiroid rahatsızlıkları ile ilgili şikayetlerle sık karşılaşılmaktadır. Tiroid hastalıkları; tiroid bezinde büyüme guatr ya da tiroidin çalışmasındaki bozulmalar şeklinde hipertiroidi ve hipotiroidi görülmektedir. Tiroid, boynun ön bölgesinde iki taraflı olarak yerleşmiş, kelebek şeklinde bir iç salgı bezidir. Salgıladığı hormonlarla T3, T4 vücudumuzda birçok görevin yapılmasını sağlayan tiroid bezinin hastalıkları, pek çok organın çalışmasını da etkiler. En sık görülen tiroid hastalıkları Guatr Tiroid bezinin büyümesine guatr’ denilmektedir. Guatr çeşitli nedenlerle ortaya çıkmakla birlikte, özellikle iyot eksikliği başlıca neden olarak bilinmektedir. Ayrıca tiroid bezinin, iyot eksikliği haricinde büyüdüğü başka rahatsızlıklar da vardır hashimato, graves hastalıkları gibi. Bunlar dışında sık rastlanan bir diğer grup ise nodüler guatrdır. Bu rahatsızlıkta, tiroid bezi içinde bir ya da birkaç tane nodül, tiroidin büyümesine sebep olmaktadır. Nadir olarak nodüller, tiroid kanserine de yol açabilmektedir. Hipertroidi Tiroid bezinin fazla tiroid hormonu üretmesi nedeniyle ortaya çıkar. Aşırı tiroid üretimiyle hızlanan metabolizma sonucu hastada çarpıntı, ritm bozuklukları, sinirlilik, kilo kaybı, uyku bozuklukları, aşırı tuvalete çıkma gibi belirtiler görülür. Hipotroidi Tiroid hormonunun az salgılanması nedeniyle ortaya çıkar. Bu durumda metabolizma yavaşladığı için hastada kilo alma, yorgunluk, uyku sorunları, depresyon, kabızlık ve kadınlarda ovülasyon yumurtlama bozukluğu şikayetlerinden bir ya da birkaçı görülmektedir. Hashimoto hastalığı Kişinin bağışıklık sisteminin neden olduğu bu tiroid hastalığı, aynı zamanda hipotiroidinin en sık sebeplerinden birisidir. Hastalık nedeni ile tiroid bezinden hormon üretimi azalmakta, bunu takiben tiroid bezi daha fazla hormon yapması için uyarılmaktadır. Bu da tiroid bezinin büyümesine yol açmaktadır. Hashimoto hastalığı, 20-40 yaş arası kadınlarda daha sık görülmektedir. Graves hastalığı Hashimoto gibi vücudun kendi bağışıklık sistemiyle otoimmün sistemle ilgili olan bu rahatsızlık da, hipertiroidinin gelişmesinin en sık sebeplerinden biridir. Hastalıkta tiroid hücrelerine karşı oluşan antikorlar, tiroid bezini aşırı hormon yapması için uyarmaktadır. Bu da yine tiroid bezinin büyümesine yol açar. Tedavi Tiroid hastalıkları metabolizmayı etkilediği için birçok hastalıkla karıştırılmaktadır. Kimi zaman çarpıntı şikayetiyle kalp uzmanına başvuran ya da depresyon nedeniyle tedavi alan bir hastanın bu yakınmalarının altında tiroid hastalıkları yatabilmektedir. Tanı için hastanın şikayetlerinin iyi dinlenmesi, kanda hormon değerlerinin T3,T4, TSH ölçülmesi, muayene ve ultrasonografi gibi yöntemler kullanılmaktadır. Kanser şüphesi taşıyan nodüllerde ise tanı için ince iğne aspirasyon biyopsisi’ kullanılmaktadır. Tiroid rahatsızlığı tanısı alan bir hastaya, hastalığın cinsine göre üç tedavi yöntemi uygulanmaktadır. Bu tedaviler; ilaç tedavisi’ vücudun üretmediği tiroid hormonları dışarıdan verilir, halk arasında atom tedavisi’ olarak da bilinen radyoaktif iyot tedavisi’ ve cerrahi tedavi’ olarak planlanmaktadır.
Tiroit bezi dediğimiz iç salgı bezi, gırtlağın önünde bulunur. Kelebek şekline benzer. Yutkunmakla hareket eder. Tiroit bezinden hormon salınımı beyin tarafından salgılanan TSH hormonu ile kontrol edilir. T3 ve T4 hormonları tiroit bezinden salgılanır. Yapısında iyot ve protein bulunmaktadır. T4 hormonu daha fazla salgılanır. İhtiyaç halinde özellikle karaciğer ve diğer organlarda T3 hormonuna dönüşür. Bu hormonlar kanda proteine bağlı olarak bulunur, çok azı serbest dolaşır. Serbest dolaşan hormon, hücrelere girerek etki gösterir. Tiroit hormonları ile metabolizma düzenlenir. Tiroit bezi, vücudun iç termostatıdır. Vücutta kalori yakımı ve metabolizma hızını kontrol eden hormonları düzenler. Kemik gelişimi, cinsel organların gelişimi, anne karnındaki bebeğin büyümesi üzerine olumlu etkileri vardır. İştah, vücut ağırlığı, kan yağları, enerji üretimi tiroit hormonları tarafından kontrol tiroit bezi az çalışır ve tiroit hormonları az üretilir. Kadınlarda ve ilerleyen yaşlarda daha sık görülür. En sık sebebi iyot eksikliğidir. Hashimoto hastalığı da hipotiroidiye neden olur. Hashimoto hastalığı bağışıklık sistemi hastalığıdır. Önce guatr görülür, ardından hipotiroidi gelişir. Tiroit bezi iltihabı, tiroit bezi ameliyatı, doğuştan tiroit bezi yokluğu, boyun bölgesine ışın tedavisi, radyoaktif iyot tedavisi, hipofiz bezi hastalıkları hipotiroidi nedenidir. Selenyum eksikliği, pillerde bulunan kadmiyum zehirlenmesi, bazı ilaçlar kanserde kullanılan tirozin kinaz inhibitörleri, cordarone, interferon ve lityum gibi hipotiroidiye sebep olur. Bazı gıdaların sık tüketilmesi de yatkın kişilerde hipotiroidi geliştirebilir. Guatrojenik gıdalar lahana, turp, şalgam, brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası ile hardal otudur. Ailede hipotiroidi olanlar, şeker hastalığı, kansızlık, kolesterol yüksekliğinde daha sık karşımıza BELİRTİ VE YAKINMALAR Yorgunluk, halsizlik, enerji azalması, hareketlerde yavaşlama, unutkanlık, depresyon, çok uyuma, soğuğa hassasiyet, kuru deri ve buna bağlı kaşıntı, saç dökülmesi, kuru saç, şişkin yüz, tırnak kırılması, kilo alma, kilo verememe, kabızlık, göz altlarının şişmesi, ödem, adet düzensizlikleri, aşırı adet kanaması, ses kalınlaşması, guatr, nabız sayısının azalması, cinsel istek azlığı, kısırlık gibi belirtiler olur. Bu belirtilerden birkaçı ya da tamamı olabilir. Çok nadir olarak miksödem koması gelişebilir. Miksödem koması, uzun süren hipotiroidilerde ve özellikle yaşlılarda ortaya çıkar. Vücut ısısının düşüldüğü, ödemler, kalp ve akciğerde sıvı birikmesi, nefes darlığı, koma görülür. Ölümcüldür. Bebeklerde zeka geriliği ve boy kısalığı gelişir. Yeni doğan bebeklerde hipotiroidi taraması yapılmalıdır. Yapılan kan tahlilinde T3 ve T4 tiroit hormon değerleri düşük çıkar. Yetersiz çalışan tiroit bezini çalışması için uyaran TSH ise yüksek bulunur. Hashimoto hastalığında ise anti-TPO antikoru TEDAVİDiyette yeterli iyot olması sağlanmalıdır. Tiroit hormon ilacı levotiroksin verilir. Tiroit hormonları seviyesine göre doz ayarlaması yapılır. Hipofiroidi tedavisinde tansiyon yükselmesi, çarpıntı, titreme, bulantı, sinirlilik, alerji, adet değişiklikleri, boyun ve yüz şişmesi gibi yan etkiler DEĞİŞİKLİKLERİBesinlerle alınan iyot, çinko, B, C ve E vitamini tiroit fonksiyonu için önemlidir. Bu nedenle dengeli ve yeterli beslenme büyük önem taşımaktadır. Tiroit için önemli olan B, C ve E vitaminlerini bol miktarda içeren taze meyve, sebze, avokado, kümes hayvanları, tam tahıl ve yumurta tüketilmelidir. Şeker, işlenmiş karbonhidrat içeren gıdalar kan şekeri dengesizliğine ve böbrek üstü bezlerinin stresine neden olarak dengeyi daha da bozabilir. Böbrek üstü bezleri, aktif tiroit hormonunun oluşmasına katkı sağladığı için önemli olup bu tür gıdalardan uzak durulmalıdır. Çeşitli kimyasalları içeren işlenmiş gıdalarda tiroit fonksiyonunu destekleyen kimyasalların azalması nedeni ile tüketilmemelidir. Guatr oluşumuna neden olan soya, tatlı patates, darı, şalgam, kabak, brokoli, brüksel lahanası, lahana, turp, şalgam, fıstık, çam fıstığı ve hardal gibi gıdalar yoğun olarak tüketilmemelidir. Lahananın pişirilmesi bu etkisini engeller, pişirilerek tüketilebilir. İyottan zengin kahverengi deniz yosunu fucus vesiculosus veya bladderwrack kelp, kombu, kırmızı deniz yosunu, pazı, organik biftek, organik yumurta sarısı, susam tohumu, tereyağı, enginar, soğan, sarımsak, kuruyemiş ve çekirdek gibi gıdalar, aşırıya kaçılmaması şartıyla beslenmede bulunmalıdır. Özellikle hamile veya emziren kadınların yetersiz iyot alımından olduğu kadar aşırı iyot alımından da sakınmaları gereklidir. Dengeli beslenenlerde iyot eksikliği nadirdir. Yüksek oranda iyot içeren gıdaların düzenli olarak aşırı tüketilmesi de bebekte hipotiroidi gelişmesine neden TARZI DEĞİŞİKLİKLERİEgzersiz, tiroidi yetersiz çalışanlarda yararlı olup tiroit bezinin çalışmasını uyarır. Haftada 3-5 defa en az yirmişer dakikalık yürüyüş, yüzme, koşma veya bisiklete binme gibi egzersizler yararlıdır. Egzersiz ayrıca kabızlık sorununa karşı da çok yararlıdır. Bazı kimyasal maddeler tiroit bezinin çalışmasını bozabilir. Kurşun zehirlenmesi olan pirinç dökümhanesinde çalışanlarda aynı zamanda hipotiroidi gelişebilmektedir. Bu insanların çoğunda depresyon, yorgunluk, hafızada zayıflama ve kabızlık gibi yakınmalar bulunmaktadır. Bifenil ve karbon disülfid gibi kimyasallara mesleki nedenle maruz kalınması da tiroit bezinin çalışmasını bozmaktadır. Bu durumda işyeri güvenliğine dikkat edilmesi BESİN TAKVİYELERİ İyot Tiroit hormonunun yapılması için gerekli mineraldir. Tiroit hormonları vücutta iyot ve tirozin aminoasididinden sentezlenmektedir. İyot yetersizliği guatra ve hipotiroidiye neden olur. Uzun süren şiddetli iyot yetersizliğinde miksödem, zeka geriliği ve cücelik gibi daha ağır tablolar görülür. Gelişmiş ülkelerde tuzlara iyot karıştırılarak iyot eksikliğinin önüne geçilmektedir. Fakat aşırı iyot alınması da bazı yan etkilere neden olur. İyot fazlalığında da hipotiroidi olabileceği gibi tiroit bezinin aşırı çalışmasına bağlı hipertiroidi görülebilir. İyot kaynakları iyotlu tuz, su, süt, deniz ürünleri, kırmızı et, gıda takviyeleri, deniz yosunudur. 118 ülkede milyar kişinin iyot eksikliği riski taşıdığı bilinmektedir. Besinler yoluyla veya takviye olarak alınan iyot miktarının günlük 600 mikrogramı aşmaması gereklidir. İyot eksikliğinde, hekim takviyesi ve kontrolünde günde 150 mikrogram iyot takviyesi önerilmektedir. Tirozin Tiroit hormonu sentezinde yer alan aminoasit yapısındaki bu bileşikten günde 2 kez 500 mg alınması önerilir. Multivitamin ve mineral kompleksi A, C, E ve B kompleks vitamini, tiroit hormon sentezi için gerekli besinsel öğelerdir. Hipotiroidi tanısı konulmuş olan hastaların beta karoteni A vitaminine dönüştüremediği gözlenmiştir. Bu nedenle günde IU A vitamini takviyesi önerilir. B3 vitamini niasin Takviyesi, tiroit hormonlarının seviyesini azaltabilir. Bir yıldan daha uzun süre ile B3 vitamini kullanımı tiroit hormonlarını oldukça azaltmıştır. B3 vitamini takviyesi kesildiğinde tiroit seviyelerini normale döndüğü gözlenmiştir. Çinko, bakır ve selenyum T4’ü, T3’e dönüştüren iyodotironin iyodinaz enziminin kofaktörüdür. Selenyum elementi T4’ten T’3’e dönüşüm için gerekli olan mineraldir. Selenyum eksikliği olan kişilerde T4 ve TSH düzeyleri yüksektir. Günde 200-400 mikrogram selenyum takviyesi, mg bakır takviyesi ile 1-3 gram C vitamini ve 200-400 IU E vitamini T4 ve TSH seviyelerini normal seviyelere düşürmede etkili bulunmuştur. Çinko E vitamini ve A vitamini tiroit hormonu üretiminde rol almaktadır. Bu besin öğelerinin herhangi birinin eksikliğinde aktif tiroit hormonu düzeyleri düşük seviyelerde kalır. Yaşlılıkta hipotiroidizm gibi çinko eksikliği de yaygındır. Eksikliği olanlara günde 20-30 mg çinko takviyesinin tiroksin seviyelerini artırmaya destek olduğu bilinmektedir. Hashimato otoimmün tiroidi olan hastalara ise günde 200 mg selenyum takviyesi önerilmektedir. İyot kaynağı olarak balık ve deniz yosunlarından yararlanılır. Bakır kaynağı olarak, karaciğer, yumurta, fasulye ve fındık, fıstık gibi kuru yemişler ve Çinko kaynağı olarak da tavuk eti, kırmızı et, ıspanak, istiridye ve yulaf ezmesi BİTKİSEL İÇERİKLİ TAKVİYELER Guggul zamkı Commiphora mukul bitkisinin reçinesinde bulunan steroidal yapılı bileşikler gugulsteronlar T3 tiroit hormonu üretimini artırabilir. Günde 3 kez 25 mg gugulsteron alımı önerilir. Aşvaganda Yalancı güvey feneri veya karga gözü olarak bilinen Withania somnifera bitkisinin kökleridir. Tiroit fonksiyonunu desteklemeye ve stresi azaltmaya yardımcı olan bu drogun ekstresinden günde 3 kez 500 mg alınması önerilir. Kahverengi deniz yosunu Fucus vesiculosis, bladderwrack Yüksek oranda iyot içeren kahverengi deniz yosunu metabolizmanın hızlandırılmasında, aşırı kilonun verilerek zayıflama elde edilmesinde, karaciğer yağlanmasında, kalp ve damar sağlığında yararlanılır. İyot eksikliğine bağlı olarak gekişen hipotiroidide klinik çalışması bulunmamaktadır. Kahverengi deniz yosunu ekstraktı içeren ürünün doktor önerisine göre günde 1 kapsül, tercihen zeytin yağlı yemek-salata yerken kullanımı önerilir. Gülotu kökü Rhodiola rosea Hipotiroidi hastalarında görülen başlıca şikayetler arasında depresyon ve yorgunluk hissi yer almaktadır. Sinir sistemini uyarmaya, depresyonu azaltmaya ve yorgunluğu gidermeye yardımcı olan Rhodiola bitkisinin hipotiroidizm vakalarında şikayetlerin hafiflemesinde yararlı olabileceği bildirilmektedir. Ayrıca antioksidanlar yanında zerdeçal ve zencefil gibi baharatlar da hipotiroid hastalarında yararlı etki Enes Eker
tiroit bezleri neden çok çalışır